Voor Wie het Horen Wil

Description

In deze studie probeert de schrijver, musicus en theoloog, een brug te slaan tussen spiritualiteit en muziek. Beide werelden zijn aan elkaar verwant omdat beide op symbolische wijze verwijzen naar het andere in de profane werkelijkheid. In dit opzicht legitimeert een lange spirituele en muzikale traditie het slaan van bruggen tussen deze werelden zonder meer. Dat neemt niet weg dat zonder deze traditie zowel spiritualiteit als muziek tegenwoordig vaak blijft steken in een louter emotionele ervaring. Voor wat betreft de muziek hoeft men alleen maar te luisteren naar de gesprekken die er over de muziek worden gevoerd. Daarbij komt dat de muziekwetenschap als wetenschap eigenlijk ook niet goed raad weet met de muzikale emotie. Voor wat betreft de spiritualiteit geldt dat, wanneer zij losgemaakt wordt van de traditie, zij het vooral in deze tijd moet hebben van de spirituele waar die te koop wordt aangeboden op de religieuze supermarkt. Mozart ligt wel bij het Kruidvat, maar niet Johannes van het Kruis. Noten moeten tonen worden. Een definitief in de kast opgeborgen partituur is een dood ding. Ooit werd de schrijver vanuit zijn muzikale leefwereld geboeid door de tonen van het Christus factus est van Anton Bruckner, een ervaring die tot op de dag van vandaag voortduurt. Het bracht hem als theoloog ertoe zich te verdiepen in de tekst die haar wortels heeft in de joods-christelijke spiritualiteit. Het werd een spiritueel avontuur, dat begon op exegetisch niveau, dat voerde naar het terrein van de liturgie en dat zijn zwaartepunt vond bij de muziek zelf. Het is de auteur enigszins duidelijk geworden dat het woord- en beeldloze karakter van de muziek op subtiele wijze, voorbij maar niet zonder de emotie, een mogelijkheid tot aansluiting biedt op de weinige woorden die de spiritualiteit uiteindelijk nog ter beschikking staan. Omgekeerd beschikt de spiritualiteit in de taal van de mystiek, soms in een enkel woord, over een uniek instrument om de muzikale articulatie van de tekst te benoemen. Voor wie het horen wil.